Bycie opiekunem opiera się na wsparciu codziennych czynności osoby podopiecznej, a także dbaniu o jej komfort i jakość życia. W zakres obowiązków wchodzą m.in. pomoc w higienie osobistej, przygotowanie posiłków oraz podstawowe prace domowe. Do zadań opiekuna może również należeć towarzyszenie podczas wizyt u lekarza i bieżący kontakt z rodziną podopiecznego, by informować ją o stanie zdrowia seniora oraz postępach w rehabilitacji.
Nie istnieją sztywne wymagania, które trzeba spełnić, by zostać opiekunem osób starszych. Warto jednak zaznaczyć, że rola opiekuna seniora różni się znacząco od pracy pielęgniarki czy pielęgniarza środowiskowego – to dwa odrębne zawody z odmiennym zakresem odpowiedzialności.
Do tej roli najlepiej nadają się osoby empatyczne i cierpliwe. Nierzadko opiekun wspiera osobę cierpiącą na poważne schorzenia, takie jak demencja, co może być dużym wyzwaniem. Współczucie i zrozumienie ograniczeń podopiecznego są nieocenione, by z sukcesem wykonywać ten piękny, ale wymagający zawód.
Podstawowy zakres obowiązków opiekuna jest taki sam u wszystkich seniorów, a dobór opiekuna odbywa się z uwzględnieniem ich potrzeb. Warto dodać, że zawód ten wykonują zarówno kobiety, jak i mężczyźni, którzy są szczególnie pomocni, gdy senior potrzebuje wsparcia przy czynnościach wymagających siły fizycznej, jak np. przenoszenie z łóżka na wózek inwalidzki.
Do zadań opiekuna należy: golenie, czesanie, czynności pielęgnacyjne, mycie zębów, kąpiel, wsparcie seniora przy korzystaniu z toalety.
Wsparcie w codziennej egzystencji Podopiecznego obejmuje pomoc przy wstawaniu, poruszaniu się, ubieraniu się, wchodzeniu po schodach.
Na co dzień opiekun seniora dotrzymuje mu towarzystwa, uczestniczy i pomaga w spacerach, ustala i pilnuje terminów lekarskich, a także wspiera przy wstawaniu i kładzeniu się spać.
Obejmuje robienie codziennych zakupów dla Podopiecznego, przygotowanie posiłków, wspólne posiłki, pomoc w przyjmowaniu pokarmu oraz podawanie płynów.
Do zadań opiekuna należy sprzątanie mieszkania lub domu Podopiecznego oraz wszelkie czynności dotyczące dbania o rzeczy Podopiecznego, jak pranie i prasowanie ubrań.
Opiekun jest odpowiedzialny za organizację wspólnych spacerów, jeżdżenie autem na bliskie wycieczki, wyjścia do kina albo spotkania seniorów.
Opiekunowie nie wykonują żadnych zabiegów medycznych ani czynności wymagających specjalistycznej wiedzy medycznej.
Prace związane z pielęgnacją ogrodu, takie jak sadzenie, koszenie trawy czy przycinanie drzew, nie należą do obowiązków opiekunów. Ich zadaniem jest dbanie o komfort podopiecznego w domu.
Opiekunowie mają jasno określony czas pracy i przerwy, aby zapewnić sobie odpowiedni wypoczynek. Opieka całodobowa jest możliwa jedynie w ramach pracy zmianowej kilku osób.
Sprzątanie na dużą skalę nie wchodzi w zakres obowiązków opiekuna. Jego wsparcie obejmuje wyłącznie podstawowe czynności porządkowe w codziennym życiu.